ลักษณะอุจจาระ 7 แบบบอกสุขภาพ

หากคุณเป็นคนหนึ่งที่ไม่เคยสนใจสังเกตอุจจาระที่ขับถ่ายออกมาเลยเพราะเห็นว่ามันเป็นสิ่งสกปรก เราอยากให้คุณลองเปลี่ยนความคิดเสียใหม่ เพราะวิธีที่ง่ายที่สุดที่จะตรวจสอบสุขภาพของตัวเองได้นั้น คือการหันกลับไปดูอุจจาระหลังจากการขับถ่ายอยู่เสมอไปดูกันว่า “ลักษณะของอุจจาระ” ช่วยบ่งบอกถึงสุขภาพภายในว่ายังไงบ้าง

1. อุจจาระเป็นก้อนแข็งและเป็นเม็ด คล้ายขี้แพะ
อุจจาระที่มีลักษณะเป็นก้อนแข็ง แห้ง และขับออกมาเป็นเม็ดหลาย ๆ เม็ด เป็นสัญญาณของโรคท้องผูกที่ค่อนข้างรุนแรง โดยอาจพบร่วมกับอาการปวดท้อง ขับถ่ายยาก ถ่ายไม่สุด และรู้สึกเจ็บขณะขับถ่าย

หากมีอาการท้องผูกรุนแรงและพบเลือดปนมากับอุจจาระ หรือถ่ายในลักษณะนี้สลับกับถ่ายเหลวติดต่อกัน ควรไปพบแพทย์ เพราะอาจเป็นสัญญาณของโรคลำไส้ที่รุนแรงได้ 
ข้อแนะนำ : ลดอาหารจำพวกเนื้อสัตว์ ไข่ และผลิตภัณฑ์นมลงให้พอเหมาะกับอาหารประเภทผักหรืออาหารที่มีเส้นใยหรือมีไฟเบอร์สูง  เครื่องดื่มไฟเบอร์สูง แก้ปัญหาท้องผูก ดื่มน้ำให้มากขึ้น รับประทานผักและผลไม้ หรือเลือกรับประทานข้าวกล้องแทนข้าวขาว

2. อุจจาระแข็งเป็นเม็ดและติดกันเป็นก้อนยาวขรุขระมาก

ลักษณะอุจจาระที่ยาว แข็ง แห้ง ผิวขรุขระ เป็นเม็ดคล้ายกับชนิดแรกแต่อยู่ติดกันเป็นก้อน จัดเป็นอาการของโรคท้องผูกเช่นกัน แต่ระดับความรุนแรงน้อยกว่าอุจจาระแบบแรก ส่วนอาการอื่นที่พบก็มีลักษณะเดียวกัน ซึ่งสาเหตุก็มาจากการขาดสารอาหารประเภทไฟเบอร์ การดื่มน้ำไม่เพียงพอ ร่วมกับพฤติกรรมการขับถ่ายที่ไม่ดี อายุที่เพิ่มมากขึ้น และปัจจัยอื่น ๆ

ข้อแนะนำ : ลดอาหารจำพวกเนื้อสัตว์ ไข่ และผลิตภัณฑ์นมลงให้พอเหมาะ ดื่มน้ำมากขึ้น รับประทานผักและผลไม้  ไอ-เบอร์รี่ ( I-Berry ) ไฟเบอร์ดีท็อกซ์ หรือเลือกรับประทานข้าวกล้องแทนข้าวขาว

3. อุจจาระก้อนยาวผิวมีรอยแยกเล็กน้อย

อุจจาระลักษณะนี้หมายถึงการมีสุขภาพการขับถ่ายที่ดี สังเกตได้จากอุจจาระที่จับตัวกันก้อนนิ่ม ผิวของอุจจาระมีรอยแตกเล็กน้อย และขับถ่ายได้ง่าย

ข้อแนะนำ : ร่างกายคุณยังดื่มน้ำไม่เพียงพออยู่ดี พยายามดื่มน้ำให้มากขึ้นค่ะ

4. อุจจาระก้อนยาวผิวเรียบคล้ายกล้วยหอม

ลักษณะอุจจาระในรูปแบบนี้สื่อถึงการมีสุขภาพการขับถ่ายที่ดีเช่นเดียวกัน ดูจากภายนอกจะเห็นว่าอุจจาระมีผิวเรียบ นิ่ม ขับถ่ายได้ง่าย ส่วนปลายอุจจาระจะมีลักษณะเรียวยาวคล้ายกับหางงู

อุจจาระเป็นสายยาว นุ่มคล้ายดินเหนียว เปียก ผิวเรียบคล้ายไส้กรอก ไม่แข็ง ไม่เหลว รู้สึกนุ่ม ลื่นไหล สมบูรณ์แบบมากๆ ค่ะ บอกได้เลยว่า คุณสุขภาพดีมาก พักผ่อน นอนหลับเพียงพอ กินอาหารครบ 5 หมู่ ผัก ผลไม้ครบทุกมื้อ  คุณทำได้ดีมากค่ะ

5. อุจจาระเป็นก้อนแตกๆ ไม่จับตัวกัน แต่ยังเป็นชิ้นอยู่

หากพบอุจจาระลักษณะเป็นแผ่นขนาดเล็ก ไม่จับตัวกัน และขับถ่ายออกมาได้ง่ายอาจเป็นสัญญาณของการขาดไฟเบอร์หรืออาจเป็นสัญญาณของอาการท้องร่วงแบบไม่รุนแรงก็ได้เช่นกัน แม้ว่าลักษณะอุจจาระแบบนี้จะขับถ่ายออกมาได้ง่าย แต่ก็ยังไม่จัดอยู่ในระดับการขับถ่ายที่ดี

ข้อแนะนำ : รับประทานอาหารที่มีกากใยสูงให้มากกว่าเดิม อาจเสริมด้วยโยเกิร์ต เพื่อปรับสมดุลของแบคทีเรียในลำไส้

6. อุจจาระแบบกึ่งแข็งกึ่งเหลว

ลักษณะอุจจาระแบบกึ่งเหลว มีลักษณะคล้ายกับการอุจจาระเป็นก้อน หากสังเกตจะเห็นว่ามีความนิ่มและเหลวกว่ามาก แต่ไม่ถึงขั้นเหลวเป็นน้ำ ซึ่งเป็นสัญญาณของการติดเชื้อและการอักเสบภายในลำไส้ที่อาจเกิดจากโรคอาหารเป็นพิษ การดื่มแอลกอฮอล์ หรือการกินอาหารรสจัด ซึ่งคนที่มีอุจจาระลักษณะนี้อาจมีอาการถ่ายบ่อยและปวดท้อง

ข้อแนะนำ : รับประทานอาหารที่มีกากใยสูงให้มากกว่าเดิมโดยเน้นธัญพืชแบบเต็มเมล็ด งดรับประทานผักดิบ ผลไม้ดิบ และน้ำผลไม้คั้นสดสักระยะ เสริมด้วยโยเกิร์ตเพื่อปรับสมดุลของแบคทีเรียในลำไส้

7. อุจจาระเหลวเป็นน้ำ

อุจจาระเหลวคือการขับถ่ายออกมาเป็นของเหลวทั้งหมด หรือมีอาการท้องเสีย ซึ่งมีสาเหตุเดียวกันกับอุจจาระแบบกึ่งเหลว เพียงแต่เป็นอาการท้องร่วงที่รุนแรงกว่า คนที่ขับถ่ายออกมาในลักษณะนี้จะขับถ่ายมากกว่า 3 ครั้งต่อวัน และอาจพบอาการปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน อ่อนเพลียร่วมด้วย ส่วนใหญ่มักหายได้เองภายใน 2‒3 วัน

ข้อแนะนำ : ปฏิบัติตนตามคำแนะนำของแพทย์ รับประทานอาหารที่ปรุงสุกใหม่ ๆ เลือกรับประทานอาหารที่ย่อยง่าย เช่น ซุปข้าวกล้อง ซุปผัก ดื่มน้ำและเครื่องดื่มเกลือแร่เพื่อชดเชยแร่ธาตุที่สูญเสียไป